Niebawem nad Polskę znowu powrócą fale upałów. O tym, jak bezpiecznie korzystać ze słońca, informuje Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Sokółce.
Lato to pora roku, na którą większość z nas czeka zawsze z wielką niecierpliwością. Nic tak przecież nie poprawia nastroju, jak słoneczny i ciepły dzień. Bez słońca nie byłoby życia. Jednak trzeba być świadomym, że promieniowanie słoneczne ma zarówno pozytywne jak i negatywne działanie. Do tych pierwszych zaliczamy działanie antydepresyjne, pozytywny wpływ na układ odpornościowy. Dodatkowo już 15 minut „kąpieli słonecznej” pozwala wytworzyć w organizmie odpowiednią ilość niezwykle cennej witaminy D3, a przez to skutecznie chronić przed krzywicą i osteoporozą. Poza tym lato i zwiększone promieniowanie słoneczne sprzyja odchudzaniu nie tylko dlatego, że w tym czasie bardziej mobilizujemy się do dbania o swoją sylwetkę, lecz także dlatego, że już samo ciepło zwiększa metabolizm.
Negatywną stroną przebywania na słońcu jest narażenie organizmu na szkodliwe działanie promieniowania ultrafioletowego, przed którym należy chronić skórę, włosy, usta i oczy.
Skóra
Nadmierna ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe skutkuje poparzeniami, rumieniem, przebarwieniami skóry oraz może prowadzić do rozwoju nowotworów skóry. Z tego względu, ze słońca powinniśmy korzystać z rozwagą, pamiętać o stosowaniu kremów z filtrami przeciw UV; unikać przebywania na słońcu, w upalne dni, w godzinach 10:00-16:00; nosić przewiewną odzież osłaniającą skórę i nakrycie głowy .
Usta
Delikatna, wrażliwa skóra ust w starciu ze słońcem jest bezbronna. Pokrywająca je warstwa nabłonka jest wyjątkowo cienka, podobnie jak pełniąca funkcje ochronne warstwa lipidowa. Słońce nie tylko wysusza wargi, ale zmniejsza wytwarzanie kolagenu, który zapewnia im elastyczność i odpowiednią objętość. Co gorsza, skóra ust pozbawiona jest melaniny, barwnika, który chroniłby je przed szkodliwym działaniem promieniowania UV i oparzeniami. A te w prosty sposób uszkadzają komórki warg, co zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworu. Ochrona ust przed tymi zagrożeniami jest wyjątkowo prosta i powinna się ją stosować przez cały rok. Wystarczy ochronna pomadka nawilżająca z filtrem UV o współczynniku SPF minimum 15.
Włosy
Wpływ słońca na włosy jest podobny jak na skórę – powoduje ich wysuszanie. Nasłonecznione łuski włosa rozchylają się, a do ich wnętrza przenika promieniowanie, które może trwale uszkodzić warstwę korową i powoduje utlenianie melaniny, czyli naturalnego barwnika. W wyniku czego włosy płowieją, stają się matowe i łamliwe. Szkodliwe działanie nasila się, gdy włosy są mokre, a przez to pozbawione płaszcza hydrolipidowego, czyli naturalnej ochrony.
O zabezpieczaniu włosów pamiętać powinny zwłaszcza blondynki – im jaśniejsze włosy, tym mniejsza ich odporność na promieniowanie. Latem niezbędne będą więc odpowiednie kosmetyki z filtrem UV, proteinami i ochronnymi olejkami. Można je kupić w drogeriach, np. w postaci sprayu i spryskiwać nimi włosy przed każdym wyjściem na słońce. Włosy można też po prostu schować pod letnim kapeluszem.
Oczy
W przypadku oczu nadmiar słońca może powodować większe problemy niż estetyczne. Jak alarmują okuliści, znajdujące się w promieniach słonecznych promieniowanie UVB wpływa destrukcyjnie na soczewkę i rogówkę. Uszkodzenia są trwałe, bo te części oka nie mają zdolności regeneracji i mogą prowadzić do powstania zaćmy fotochemicznej. Zdolność soczewki oka do pochłaniania promieniowania UV zmienia się w zależności od wieku. Badania naukowe wykazały, iż u dzieci poniżej 10. roku życia soczewka wewnątrzgałkowa może przepuszczać aż do 75% światła UV w głąb oka do siatkówki, podczas gdy u osób powyżej 25. roku wartość ta spada do 10%. Z tego względu ochrona przeciwsłoneczna wrażliwych oczu dzieci, młodzieży jest szczególnie ważna.
Promieniowanie UVA może wyrządzić jeszcze większe spustoszenie. Wnika bowiem głębiej, sięgając siatkówki, której uszkodzenie prowadzi do zwyrodnienia plamki żółtej. To groźne schorzenie dotyka rocznie około 25 tys. Polaków, głównie po 50. roku życia i w części przypadków prowadzi do ślepoty.
Uszkodzenia powodowane przez promieniowanie mogą mieć też inne groźne następstwa. Jednym z nich jest najbardziej znany „posłoneczny” nowotwór gałki ocznej, czyli czerniak. Dlatego dobre okulary przeciwsłoneczne z certyfikowanym filtrem to podstawa. Nie tylko latem, ale każdego słonecznego dnia. Im większe okulary, tym lepiej. Przy okazji ochronimy również delikatną i wrażliwą skórę wokół oczu - czytamy w mailu przesłanym do redakcji przez pracowników Powiatowe Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Sokółce.
opr. (mby)