Czas grzybobrania kojarzy się przede wszystkim z wczesnojesiennymi dniami, gdy miły dla uszu szelest opadłych liści dociera spod naszych stóp. Amatorzy tego bezpośredniego kontaktu z przyrodą licznie odwiedzają las, aby ze wzrokiem wbitym w ziemię szukać grzybowych trofeów. Ale uwaga: nie tylko jesień nastraja do grzybobrania. Warto wybrać się do lasu o każdej porze roku.
REKLAMA
Przy odrobinie szczęścia, oprócz borowików, kurek, maślaków czy opieniek, można spotkać grzyba o unikalnym wyglądzie związanym z jego… kolorem. Jednak o tym, że spotkaliśmy okaz niezwykły możemy dowiedzieć się dopiero po jego rozkrojeniu. Mowa tu o piaskowcu modrzaku (Gyroporus cyanescens), który na pierwszy rzut oka wygląda na „zwyczajny” okaz jakich wiele w naszych lasach.
W nomenklaturze mykologicznej określa się go również jako: borowik polny, borowik siniak, granatek, grzyb piaskowy, huba siniak, grzyb siny, modrzak siniak, siny grzybek, czy zajączek siniejący lub modrak czy podlaszek. Drugi człon nazwy gatunkowej tego grzyba – modrzak – nawiązuje właśnie do jego niesamowitej cechy jaką jest sinienie, a w tym konkretnym wypadku, nabieranie modrego koloru pod wpływem tlenu co następuje na przykład w momencie przecięcia jego owocnika. Chociaż niekiedy ciemno-niebieskie plamy widoczne są również na jego zewnętrznej części kiedy powierzchnia grzybni zostaje uszkodzona.
Piaskowiec modrzak to grzyb z rodziny piaskowcowatych. Należy do grzybów zagrożonych ze względu na małe obszary siedliskowe na jakich występuje i ograniczony zasięg geograficzny. Z tego względu modrzak został wpisany na Czerwoną Listę Roślin i Grzybów Polski. Mimo to jest on grzybem, który został dopuszczony do obrotu handlowego w naszym kraju.
Można go spotkać od czerwca do października w widnych fragmentach lasów mieszanych na glebach piaszczystych, pod dębami, brzozami czy sosnami. Jest grzybem jadalnym, jednak niechętnie zbieranym ze względu właśnie na wręcz spektakularne w swej barwie sinienie, które w końcowej fazie przypomina kolor atramentu.
REKLAMA
Dlaczego sinieje? Piaskowiec jest grzybem siniejącym, ponieważ w jego miąższu występuje kwas reagujący z tlenem
Grzyb ma kapelusz od średnicy od 3 do 12 cm średnicy. Jego kształt, początkowo półkulisty i wypukły z czasem staje się poduchowaty i raczej spłaszczony. Powierzchnia kapelusza siniaka jest matowa i nieco włóknista. Dobrze opisuje ją słowo pilśniowata. Z zewnątrz kapelusz ma kolor piaskowy, ochrowy lub kremowy, a niekiedy nawet całkiem biały.
Na spodzie kapelusza można zauważyć hymenofor rurkowaty. Rurki z porami o białym lub żółtym kolorze po dotknięciu lub uszkodzeniu (rozcięciu) zmieniają szybko kolor na błękitny lub ciemnoniebieski. Jak dzieje się to z miąższem owocnika.
Trzon piaskowca ma wysokość od 5 do 12 cm i grubość od 1 do 3 cm. Ma kształt nieregularnie cylindryczny i kolor taki sam jak kapelusz. Na początku jest pełny i gąbczasty, później staje się pusty i dzieli się na komory. Dolna powierzchnia trzonu również jest pilśniowata, z małym zgrubieniem, powyżej którego trzon jest gładki.
Na pierwszy rzut oka przypomina nieco piaskowca kasztanowatego, ale grzyb o ciemniejszym odcieniu jest odporny na niebieszczenie.
browsk.nadlesnictwo.lasy.gov.pl
opr. (orj)
REKLAMA
Zdjęcia - browsk.nadlesnictwo.lasy.gov.pl: