Można ją spotkać na łąkach, przydrożach, w zaroślach i na pastwiskach. Osiąga średnicę do 60 cm i ma nawet kilkadziesiąt centymetrów wysokości. Purchawicę olbrzymią, wyglądającą jak wyrośnięta pieczarka, można spotkać w Puszczy Knyszyńskiej. Najczęściej rośnie pojedynczo, ale w jednym z podlaskich nadleśnictw natrafiono na niespotykane skupisko tych grzybów.

Na jednej z łąk w pobliżu uroczyska Sosnowo Leśnictwa Bargłów (Nadleśnictwo Augustów) zlokalizowano duże skupisko Purchawicy olbrzymiej. Ze względu na osiągane przez owocniki wymiary jest to jeden z największych na świecie grzybów.

Zazwyczaj grzyb występuje pojedynczo, ale tutaj jest możliwość oglądania dużego skupiska. Purchawica była do roku 2014 objęta ochroną ścisłą. Młode osobniki są jadalne. Preferują one łąki, pastwiska, zarośla i przydroża. Owocniki charakteryzują się pokaźnym rozmiarem od 10 do 60 cm średnicy, obwodzie do 135 cm, a czasem więcej, oraz nieregularnie kulistym, lekko spłaszczonym kształtem. Młode są białe i pokryte mączystym nalotem - to wtedy możemy je jeść, z czasem ciemnieją, przybierają barwę oliwkowo-brązową i jednocześnie przestają nadawać się do spożycia.

Grzyb ten upodobał sobie polany leśne, łąki, pastwiska, parki i ogrody. Rośnie na żyznych i wilgotnych glebach od lipca do września.

Największym atutem są jednak rozmiary, które już z daleka budzą zainteresowanie. Na pierwszy rzut oka wygląda to tak jakby na łące zostały rozrzucone, różnego rozmiaru piłki. Pomimo zniesienia statusu ochronnego leśnicy apelują o nie niszczenie osobliwości przyrodniczej jaką jest purchawica olbrzymia.

Jeden z największych znanych owocników czasznicy został znaleziony w 1955 roku w północnych Czechach. Miał wysokość 46 cm, obwód sięgał 212 cm, a waga wynosiła aż 20,8 kg. Po raz pierwszy czasznicę olbrzymią – w 1786 roku  – opisał niemiecki naturalista August Batsch.

Poczta Polska w 1980 roku wydała znaczek pocztowy z czasznicą olbrzymią o wartości 10,5 złotych. Autorem znaczka był znany polski grafik Alojzy Balcerzak - czytamy na bialystok.lasy.gov.pl.

opr. (mby)

Purchawica olbrzymia w jednym z augustowskich nadleśnictw (bialystok.lasy.gov.pl):