Do wypadków przy pracy rolniczej dochodzi najczęściej w wyniku upadku osób. Liczną grupę stanowią też uderzenia, przygniecenia i pogryzienia przez zwierzęta.
W 2015 roku rolnicy z terenu działania OR KRUS w Białymstoku zgłosili 1558 zdarzeń wypadkowych, o 8,4 proc. mniej niż przed rokiem. W przypadku 1160 zdarzeń przyznano jednorazowe odszkodowania - z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy rolniczej.
Do wypadków przy pracy rolniczej dochodzi najczęściej w wyniku upadku osób (37,7 proc. wszystkich zdarzeń), spowodowanych głównie złym stanem nawierzchni podwórzy i ciągów komunikacyjnych. Liczną grupę stanowią też uderzenia, przygniecenia i pogryzienia przez zwierzęta (24,3 proc.). Do licznych i szczególnie niebezpiecznych należą też wypadki spowodowane pochwyceniem przez części ruchome maszyn i urządzeń (11,2 proc.).
W 2015 roku do większości wypadków doszło bezpośrednio w obejściu gospodarstwa rolnego: w budynkach gospodarskich (42,3 proc.) i na podwórzu (34,4 proc.), najczęściej podczas obsługi zwierząt (36,7 proc. wszystkich zdarzeń). Co trzecie takie zdarzenie wydarzyło się z udziałem maszyn i urządzeń rolniczych – głównie ciągników, przyczep i pilarek łańcuchowych do drewna. Większość poszkodowanych, bo aż ponad 74 proc. stanowili mężczyźni, najczęściej w grupie wiekowej 50-59 lat (300 wypadków). Grupa wiekowa kobiet o najwyższym wskaźniku wypadkowości to 40-49 lat (127 wypadków).
Nierzadko poszkodowani przez kilka miesięcy po wypadku byli niezdolni do pracy.
KRUS radzi: aby zapobiec wypadkom w gospodarstwie rolnym należy przestrzegać podstawowych zasad bezpiecznej pracy. Oto najważniejsze z nich:
- Przystępując do pracy należy pamiętać o założeniu właściwego ubrania roboczego – ściśle przylegającego do ciała (bez luźnych i zwisających elementów), ale nie krępującego ruchów oraz wygodnych i nieśliskich butów – najlepiej z podwyższoną cholewką, chroniącą nogę przed skręceniem.
- Na co dzień trzeba dbać o ład i porządek w obejściu gospodarstwa. Podwórze należy uporządkować, wyrównać i utwardzić. W okresie zimowym ciągi komunikacyjne na bieżąco odśnieżać i posypywać piaskiem. W drzwiach i przejściach budynków gospodarskich nie można umieszczać progów, a na korytarzach i ciągach komunikacyjnych pozostawiać zbędnych przedmiotów i narzędzi, o które łatwo się potknąć.
- Kojce i zagrody inwentarskie należy tak konstruować, aby codzienna obsługa odbywała się bez wchodzenia pomiędzy zwierzęta. Nigdy nie należy podchodzić do zwierząt bez uprzedzenia, a podczas pracy trzeba zachowywać się zdecydowanie, ale spokojnie i rozważnie. W żadnym przypadku nie można pozwalać na drażnienie i złe traktowanie zwierząt, by nie odpłaciły się tym samym.
- Przed przystąpieniem do pracy należy zawsze sprawdzić stan techniczny maszyn i urządzeń, w tym osłony zespołów roboczych. Wszelkie czynności obsługowe (np. oczyszczanie, regulowanie, zakładanie sznurka do prasy) można wykonywać tylko przy wyłączonym napędzie maszyny i silniku ciągnika oraz zabezpieczeniu przed opadnięciem lub przemieszczeniem się.
Sylwia Roszkowska
OR KRUS w Białymstoku