Wczoraj w Auli Magna w Pałacu Branickich w Białymstoku odbyła się uroczystość wręczenia Nagrody Honorowej Instytutu Pamięci Narodowej „Świadek Historii”. Wyróżniony został m.in. ks. Waldemar Sawicki, proboszcz parafii w Lipsku.
Podczas wystąpienia na gali prezes IPN odniósł się do dwóch systemów totalitarnych – niemieckiego nazizmu i sowieckiego komunizmu, które naznaczyły swoimi zbrodniami wiek XX. Wskazał na ich podobieństwo – pragnienie zniszczenia, barbarzyństwa, śmierci i okrucieństwa, to te cechy, które łączyły narodowych socjalistów z sowieckimi komunistami. Przypomniał, że wspólnie podpalili świat w 1939 roku i wspólnie niszczyli Polskę, Białystok i pałac Branickich w roku 1944 i 1945, mimo że dwóch wcześniejszych sojuszników było już po różnych stronach. Brzemię zachowania i przekazywania pamięci o tamtych czasach dźwigają świadkowie historii.
– Mamy na szczęście naszych świadków historii, tych, którzy nie pozwalają zapomnieć o istocie dwóch systemów totalitarnych i o drodze narodu polskiego w wieku XX w kierunku wolności – mówił prezes IPN, gratulując i dziękując nagrodzonym. – Czymże jest historia? Wiemy, że jest nauczycielką życia, ale jest też nauczycielką śmierci. (…) historia jest przede wszystkim światem, którego już nie ma i dlatego są nam potrzebni świadkowie. Na świadkach historii ciąży ogromne brzemię odpowiedzialności, bo mówią o świecie, którego już nie ma, głosem tych, którzy często zostali skrzywdzeni, głosem tych bohaterów, którzy mieli zostać zapomniani.
Podczas gali XIII edycji białostockiego „Świadka Historii” uhonorowani zostali zarówno laureaci wyłonieni w tej edycji, jak i ci, których kandydatury zostały zgłoszone w XII edycji (2020 rok), odwołanej następnie ze względu na pandemię koronawirusa.
Po uroczystym dokonaniu aktu dekoracji odbył się koncert w wykonaniu Julii Peku i Krzysztofa Gryniewickiego. Zasłużonym dla upamiętniania historii Narodu polskiego oraz wspierającym od lat działania IPN nagrody wręczył prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki.
Nagrodzonym został m.in. ksiądz Waldemar Sawicki.
Od 2017 roku jest proboszczem parafii Matki Bożej Anielskiej w Lipsku, w której przed laty pracował jako wikariusz. Staraniem ks. Waldemara odnowiono tablicę upamiętniającą zamordowanych przez Niemców w 1943 roku 50 mieszkańców Lipska. W 2019 roku podjął współpracę z białostockim oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej, czego owocem jest tablica upamiętniająca ofiary Obławy Augustowskiej, wśród których było 11 mieszkańców parafii Lipsk. Kolejnym efektem współpracy był odsłonięty i poświęcony w zeszłym roku obelisk upamiętniający bitwę niemeńską, na pamiątkę pobytu Marszałka Józefa Piłsudskiego na plebani w Lipsku 24 września 1920 roku. Tego dnia odbyła się tam wspólna narada wojenna Marszałka z dowódcą 22. Dywizji Ochotniczej płk. Adamem Kocem oraz dowodzącym wówczas 2. Armią gen. Edwardem Rydzem-Śmigłym oraz innymi oficerami uczestniczącymi w działaniach wojennych bitwy niemeńskiej.
Ks. Waldemar Sawicki dba o zabytki kościoła parafialnego. Propaguje historię swojej parafii i okolicy, o czym świadczy m.in. wydana publikacja o charakterze przewodnika po wnętrzach kościoła od przeszłości do teraźniejszości. Wykonał również dwa nowe ołtarze poświęcone regionalnym postaciom historycznym – błogosławionej Mariannie Biernackiej, zamordowanej przez Niemców 13 lipca 1943 r., która ofiarowała się za synową będącą w stanie błogosławionym. Kolejną postacią jest siostra Julia Rapiej, która po wkroczeniu Niemców oddała życie za mieszkańców Nowogródka i została rozstrzelana razem z 10 innymi siostrami zakonnymi. W lipcu 1943 siostry zgłosiły się na gestapo, by ofiarować swoje życie za 120 osób aresztowanych i przeznaczonych do rozstrzelania. Karę śmierci zamieniono aresztowanym na roboty w Niemczech. Wszyscy wywiezieni przeżyli wojnę. Siostry zostały wezwane 31 lipca, a następnego dnia, bez sądu i wyroku, zostały rozstrzelane.
Staraniem ks. Sawickiego rokrocznie organizowane są również uroczystości religijno-patriotyczne w Jasionowie – przy mogile mieszkańców spacyfikowanej w 1943 roku wsi.
opr. (orj)
Zdjęcia - Instytut Pamięci Narodowej: