Już w przyszłym roku kierowcy zmierzający w kierunku przejścia granicznego w Kuźnicy mijać będą potężny krzyż. Pomnik ma stanąć na wzgórzu zwanym Szubienicą. Władze gminne chciałyby, aby do jego odsłonięcia doszło w przyszłym roku. - Może 3 maja nam się uda - mówi Krzysztof Pawłowski, dyrektor Zespołu Szkół w Kuźnicy, jeden z inicjatorów wybudowania monumentu upamiętniającego Golgotę Wschodu.
- Tam wieszano powstańców styczniowych 1863 roku. Stąd nazwa wzgórza. Trzeba też pamiętać, że przez Kuźnicę pędzono na wschód zesłańców na Sybir - opowiada Krzysztof Pawłowski. - Ruszyli nas Sybiracy z Białegostoku, m.in. pani Klara Rogalska. Wspólnie ustaliliśmy, że można postawić tu pomnik. Rada Gminy poparła ten projekt i podjęła stosowną uchwałę - dodaje.
Wzgórz nazywanych Szubienicą w województwie podlaskim jest kilka. Jedno z nich znajduje się w pobliżu Choroszczy, gdzie powieszono 11 powstańców styczniowych. Te drastyczne działania władze carskie podjęły, aby stłumić zryw. Na Litwie bezwzględną politykę terroru stosował Michaił Murawjow, zwany Wiesztielem, generał-gubernator, który doczekał się nawet swojego pomnika w Wilnie.
Jednym z miejsc naznaczonych cierpieniem jest wzgórze u wlotu do Kuźnicy. Mają tu stanąć głazy z tablicami okolicznościowymi, krzyż oraz fragment szyn. - Chcemy włączyć w to sponsorów, którzy i tak już nas wsparli. Firma KREX pomogła nam w usypaniu kopca, Polskie Linie Kolejowe przekazały 4 tony szyn, pan Kucharewicz z Metal-Fachu zadeklarował, że prace przy montażu pomnika wykona w znacznej mierze społecznie, pani Ewa Dziewiątkowska wykonała wizualizację pomnika - wymienia Krzysztof Pawłowski. - Mamy ziemię z Sybiru i ziemię z Golgoty, którą umieścimy w pomniku. Liczymy oczywiście na pozytywny odzew sponsorów.
Wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę memoriału ma się odbyć 10 września.
* * *
Dziś i jutro w Białymstoku odbywają się uroczystości związane z XII Międzynarodowym Marszem Żywej Pamięci Polskiego Sybiru. Uczestniczyć w nich będzie prezydent Bronisław Komorowski. Dziś weźmie on udział w spotkaniu w Operze i Filharmonii Podlaskiej, połączonym z wręczeniem odznaczeń osobom zasłużonym dla środowiska sybirackiego. Natomiast jutro ulicami Białegostoku przejdzie marsz Sybiraków - od pomnika Rodzin Katyńskich, do kościoła św. Ducha.
Tymczasem - jak informuje nas rzecznik prasowy białostockiego oddziału IPN, Tomasz Danilecki, w dniach 5–10 września 2012 r., przy kościele pw. Ducha Świętego (ul. Sybiraków 2) oraz w podziemiach świątyni eksponowane są dwie wystawy: „Sybiracy. Deportacje obywateli polskich w głąb ZSRR (1939–1941)” oraz „Sowiecka agresja. 17 września 1939 r. na ziemiach Polski północno-wschodniej”, przygotowane przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Białymstoku. Przy wystawach będzie prowadzona sprzedaż wydawnictw IPN poświęconych wywózkom na Sybir.
(is)