Jan Smyk dziennikarz Polskiego Radia Białystok otrzymał pierwszą nagrodę w XIII Festiwalu Polonijnym „Losy Polaków 2018” za reportaż „Chory na Polskę” opowiadający o losach generała Edwarda Józefa Godlewskiego pochodzącym z Harasimowicz w gminie Dąbrowa Białostocka. Tytuł reportażu to słowa jednej z bratanic, Janiny.
Dziennikarz dotarł do osób, które były w jakiś sposób związane z generałem - do jego bratanic, które przypominają opowieści ciotki Julki (przyrodniej siostry generała) o ich stryju. Same także, chociaż miały wtedy kilka lat, pamiętają wojskowego, który pojawiał się w ich domu, postać, której pamięć w rodzinie była kultywowana. A nie było łatwo. Krewni Edwarda Godlewskiego cudem uniknęli wywózki, ciągle ich śledzono i wzywano na przesłuchania. Ale w tej rodzinie miłość do Ojczyzny była najważniejsza. I nie ma co się dziwić, że Godlewski w imię tej miłości poświęcił wszystko – żonę, syna, a w końcu swoje życie. Nie mógł zostawić swojego kraju i swoich żołnierzy. Został więc i zapłacił za to najwyższą cenę.
W reportażu znalazła się także wypowiedź Janiny Westermark, żony Jerzego Westermarka spokrewnionego z żoną generała Izabelą. Najdziwniejsze jest to, że obie rodziny nic o sobie nie wiedziały. Rodzina Westermarków z Warszawy nie miała pojęcia o tym, że gdzieś w małej podlaskiej miejscowości żyją osoby spokrewnione z Godlewskim. Być może było to podyktowane bezpieczeństwem, a może statusem społecznym. Dopiero po wielu latach od śmierci generała, przy budowie obelisku poświęconego jego pamięci, dowiedziały się o swoim istnieniu.
W reportażu oprócz wspomnień rodziny autor rozmawia także o 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich. Tu głos ma Stowarzyszenie Rodziny Jazłowieckiej, które po śmierci Godlewskiego zaopiekowało się jego synem Witoldem. Głos zabiera m.in. Paweł Rozdżestwieński, historyk wojskowości.
Po wielu latach Edward Józef Godlewski doczekał się godnego upamiętnienia w swoich rodzinnych stronach, a bratanice mogą być dumne, że pamięć o ich stryju będzie żywa.
Niebawem ukaże się także album z archiwalnymi zdjęciami poświęconymi generałowi i czasom, w którym przyszło mu żyć.
„Chory na Polskę” - reportaż Jana Smyka wysłuchac można na stronie internetowej radio.bialystok.pl.
Halina Raducha