Tak wyglądał kościół w Dąbrowie (wówczas Grodzieńskiej) w 1897 roku.

Fotografia została wykonana przy okazji upamiętniania świątyń dekanatu sokólskiego pod koniec XIX wieku. Z opisu (zdjęcie z lewej, numer X) wynika, że świątynia została ufundowana w 1595 roku.

Na stronie internetowej Archidiecezji Białostockiej czytamy, że "historycy przyjmowali, iż parafia w Dąbrowie powstała w 1460 r. i założyli ją prawdopodobnie Radziwiłłowie". Co do tego pewności jednak nie ma. Istnieje natomiast dokument fundacyjny dla kościoła w Małaszówce (dziś Małyszówka), wystawiony przez Piotra Wiesiołowskiego (Młodszego) w dniu 2 stycznia 1595 r. Wiesiołowski był wówczas nadwornym podskarbim oraz starostą nowodworskim i perstuńskim. Był on także zarządcą królewskiej Puszczy Nowodworskiej. Możnowładca ten doszedł do tak znacznych zaszczytów, gdy jako młody dworzanin uratował życie Zygmunta Augusta podczas jednego z polowań (była to jedna z ulubionych rozrywek ostatniego z Jagiellonów). Wiesiołowski był później świadkiem tragicznej śmierci króla w Knyszynie w 1572 roku. Piotr Wiesiołowski był też fundatorem kościoła św. Anny w Kamiennej Starej i "białego" kościoła w centrum Białegostoku.

Tak więc z Małyszówką i z 1595 r. można łączyć początki parafii w Dąbrowie, trudno jednak powiedzieć, dlaczego i kiedy kościół parafialny znalazł się w Dąbrowie. Niewykluczone, że nastąpiła zmiana nazwy miejscowości. Fundację potwierdził król Zygmunt III Waza 12 kwietnia 1595 r. Królowie byli też patronami dąbrowskiego kościoła i oni też powiększali uposażenie parafii. Królowa Cecylia Renata w 1606 r. dodała jej 21 mórg ziemi.

W wizytacji biskupa wileńskiego Mikołaja Słupskiego z 1674 r. czytamy: "kościół wspaniałej budowy, dobrze utrzymany i ozdobiony przez proboszcza ks. Jana Wojsznarowicza". Był on konsekrowany pod tytułem Wniebowzięcia NMP, świętych Aniołów Stróżów i św. Joachima.

Świątynia spłonęła w 1709 r. Z trudem odbudowano nową, ukończono ją w 1728 r.

W XIX w. kościół parafialny był już za mały i stary. Rozpoczęto więc starania o budowę nowego. "Po długich staraniach ks. Józef Fordon uzyskał pozwolenie na budowę i 8 maja 1897 r. ks. Anzelm Noniewicz, dziekan sokólski, poświęcił kamień węgielny. Budowa kościoła parafialnego trwała pięć lat. 21 kwietnia 1902 r. ks. Noniewicz poświęcił w trybie przyśpieszonym niedokończony kościół, gdyż mniszki prawosławne z Różanegostoku chciały go odebrać i zamienić na cerkiew, a stary pozostawić katolikom. Wierni rozebrali go w ciągu nocy po poświęceniu nowego" - informuje serwis archibial.pl. Właśnie starą, drewnianą świątynię widzimy na prezentowanym wyżej zdjęciu. Co się z nią stało? Może nasi Czytelnicy będą w stanie nam pomóc? Czekamy na maile pod adresem Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..

Biskup wileński Edward Ropp w czasie wizytacji parafii 4 września 1905 r. konsekrował nowy kościół. W okresie międzywojennym ks. Witold Kuźmicki zbudował dwa nowe ołtarze (przy filarach), a późniejsi proboszczowie, ks. Bronisław Kostro i ks. Henryk Hołubowski odnawiali wnętrze świątyni.

opr. (is)