Młodzież ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Sokółce wzięła udział w polsko-litewskiej wymianie. Projekt nosił nazwę „Perły Podlasia drogą do integracji”.
Uczestnikami było siedmiu uczniów i dwóch opiekunów z SOSW w Sokółce oraz taka sama grupa z Verkiu mokykla – daugiafunkcis centras w Wilnie. Miejscem realizacji była Sokółka. Łączna kwota dofinansowania to prawie 19 tys. zł. Działania projektowe były realizowane od maja do czerwca, a rozpoczęły się wspólną pracą przygotowawczą za pośrednictwem platform internetowych.
Podczas pierwszego dnia pobytu Litwinów w Polsce uczestnicy wzięli udział w zajęciach integracyjnych. Poznanie imion i późniejsze zabawy przy muzyce rozluźniły atmosferę oraz pozwoliły otworzyć się na warsztaty z wykorzystaniem bum-bum rurek. Spotkanie z koordynatorami z SOSW umożliwiło omówienie efektów pracy w swoich grupach narodowych, plakatów dotyczących krajów pochodzenia beneficjentów, dokładnego przebiegu działań oraz przydziału zadań uczestnikom na poszczególne dni. W doskonałych humorach beneficjenci udali się na boisko przy ZSZ, aby SOSW stoczyć zaciętą walkę w meczu piłki nożnej. Satysfakcjonujący wynik remisowy nastawił pozytywnie i tchnął dobrą energię potrzebną na trening taekwondo.
Drugi dzień spotkania rozpoczął się pogadanką w cerkwi pw. św. Aleksandra Newskiego w Sokółce. Uczestnicy poznali różnice między katolicyzmem a prawosławiem, tradycje i zwyczaje związane z przystępowaniem do sakramentów świętych.
Kolejnym punktem były zajęcia „Krajka- sokólska tkanina ludowa”, podczas których młodzież poznała dawne zastosowania pasów tkanych oraz wykonała samodzielnie własną bransoletkę - krajkę. Następnym elementem programu był wyjazd edukacyjny do Tykocina. Beneficjenci uczestniczyli w lekcji muzealnej w synagodze. Przewodnik Dariusz Szada-Borzyszkowski wyjaśnił zebranym jak świętują Żydzi oraz jakie są ich najważniejsze zwyczaje i obrzędy. Poznanie poszczególnych sal z bogato wyposażonymi gablotami pozwoliło zrozumieć historię podlaskich Żydów oraz ich kulturę. Zajęcia edukacyjne na zamku w Tykocinie poszerzyły wiedzę o wielokulturowości Podlasia, przeplatającej się historii Polski i Litwy.
Po powrocie do SOSW odbyły się warsztaty poświęcone opracowywaniu zestawu gier. Pomoc i wsparcie przy komputerach okazali wolontariusze z ZSZ w Sokółce. Na zakończenie dnia beneficjenci integrowali się z wychowankami internatu SOSW oraz przedstawicielami społeczności lokalnej grając w gry i zabawy podwórkowe. Wspólne śpiewanie przy ognisku pozwoliło lepiej poznać zainteresowania, tradycje i elementy kultury krajów partnerskich. Uczestnicy spotkali się z dyrektor SOSW - Elżbietą Szomko oraz starostą Piotrem Rećko, którzy włączyli się we wspólną zabawę.
Trzeciego dnia uczniowie integrowali się i poznawali stolicę województwa. Naukowe poznawanie świata w EpiCentrum w Białymstoku sprawiły, że wspólne zajęcia jeszcze bardziej zjednoczyły uczniów polskich i litewskich. Kolejnym punktem programu była wizyta w Uniwersyteckim Centrum Przyrodniczym. Uczestnicy szukali zwierząt występujących w obu państwach.
Zajęcia popołudniowe były poświęcone poznawaniu meczetu i mizaru w Bohonikach. Podsumowaniem pozyskanych informacji były warsztaty z wykorzystaniem długopisów 3D, podczas których grupy partnerskie wyczarowały obrazki nawiązujące do poznanych dotychczas religii i miejsc. Po wspólnej kolacji wieczór wypełniły gry stolikowe, dzięki którym uczniowie mieli możliwość odpocząć w swoim towarzystwie wypełniając czas kreatywnymi zajęciami.
Kolejny dzień wymiany młodzieży rozpoczął się warsztatami tkania dywanów w Izbie Tkactwa Dwuosnowowego w Janowie. Po szczegółowych wyjaśnieniach procesu powstawania ludowego rzemiosła uczestnicy spróbowali swoich sił tkając mini-dywaniki na krosnach ręcznych. Następnym punktem programu była wizyta w monasterze Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy i św. Jana Teologa w Supraślu oraz w Muzeum Ikon.
W dalszej części dnia odbyły się warsztaty kulinarne w ZSR w Sokółce z udziałem wolontariuszek. Wspólna praca w pracowni gastronomicznej pozwoliła przygotować kilka z tradycyjnych dań polskich i litewskich, pobyć ze sobą i spokojnie porozmawiać. Młodzież miała też możliwość wymienić się spostrzeżeniami na temat dotychczasowych działań, opowiedzieć o swoich oczekiwaniach, zainteresowaniach i planach. Po powrocie do SOSW uczestnicy zajęli się pakowaniem zestawów poprojektowych – zestawów gier „Perły Podlasia w obrazach ukryte”, które powstawały każdego dnia po poznaniu kolejnych religii i miejsc. Na zakończenie wszyscy mieli czas na wspólną zabawę – dyskotekę i warsztaty cyrkowe z udziałem wychowanków internatu SOSW. Zajęcia pełne ćwiczeń równowagi, zręczności i koordynacji oraz na zakończenie wieczoru wspaniałe Fire show przygotowała grupa „Art.-Stok” z SOK w Różanymstoku.
Ostatni dzień pobytu grupy litewskiej w Sokółce upłynął pod hasłem podsumowań. Poranny apel pożegnalny z udziałem całej społeczności ośrodka prowadziła dyrektor Elżbieta Szomko oraz koordynatorki ze strony SOSW. Po części oficjalnej, wręczeniu dyplomów, upominków i pamiątek odbył się występ szkolnej grupy tanecznej, uczniowie z Litwy zaśpiewali piosenkę o szkole i kraju ojczystym w języku litewskim oraz wyrecytowali wiersz o Wileńszczyźnie.
„Mieliśmy możliwość posłuchać ich pięknej mowy polskiej. Pani Stanisława Volodkovic oraz Valentyna Kutko, koordynatorki ze szkoły z Litwy, opowiedziały wszystkim zgromadzonym o treści i znaczeniu tych utworów. Następnie Diana, uczestniczka wymiany, zaprezentowała układ akrobatyczny, który zebrał gromkie brawa wśród zgromadzonej publiczności oraz zagrała orkiestra obu narodów do melodii ludowej. Na koniec zaprezentowaliśmy zebranym zestawy gier opracowanych w trakcie realizacji działań wymiany. Kolejnym punktem było przetestowanie opracowanego wspólnie zestawu gier a potem warsztaty w Kamienicy Tyzenhauza Sokólskiego Ośrodka Kultury. Dzięki krótkiej pogadance uczestnicy przenieśli się w świat zjednoczenia Polski i Litwy w jedno państwo. Dowiedzieli się również o tym co wtedy działo się w Sokółce a także jakie stroje noszono w tamtych czasach. Młodzież dokonała także podsumowań prób odnalezienia dziedzictwa historyczno-kulturowego polsko-litewskiego, cech wspólnych i łączących przedstawicieli obu narodów czego wyrazem jest kolaż ze zdjęć uczestników z hasłami potwierdzającymi wyniki tych poszukiwań. Na zakończenie emocjonującego tygodnia uczestnicy wymiany zasiedli przy wspólnej pizzy, gdzie mieli też okazję wymienić się zaproszeniami do portali społecznościowych, podzielić się wrażeniami i zrobić wstępne plany na wspólną przyszłość” – czytamy w mailu do redakcji.
9 czerwca odbyło się podsumowanie projektu wymiany polsko-litewskiej. Po krótkich słowach wstępu i powitań zebrani połączyli się online z placówką partnerską z Verkiu mokykla – daugiafunkcis centras w Wilnie aby wspólnie otworzyć wystawy zdjęć w swoich krajach. Beneficjenci zapewniali, że będą mile wspominać czas spędzony z nowymi kolegami.
Kolejnym punktem było omówienie celów, realizowanych przedsięwzięć oraz efektów projektu a także obejrzenie filmu z działań przeprowadzonych wraz z uczestnikami z Litwy. Zaprezentowane zostały również wytwory długopisem 3D – znaki i symbole nawiązujące do poszczególnych religii poznawanych w trakcie pobytu w Polsce. Zebrani mieli możliwość przyjrzeć się produktowi projektowemu, tj. zestawowi gier „Perły Podlasia w obrazach ukryte” składającego się z gry planszowej z pytaniami, w typie memory, w typie dobble, w typie Pictureka oraz chmur wyrazowych. Każda z nich nawiązywała do tematyki projektu- poznawania wielokulturowości Podlasia. Poszczególne elementy zestawu zostały opracowane na podstawie zdjęć robionych przez uczestników w poszczególnych dniach wymiany.
Zgodnie z harmonogramem przedsięwzięcia grupa uczniów udała się do placówek partnerskich w celu promocji projektu, upowszechniania założeń FRSE oraz swojego produktu - zestawu gier. Pierwszymi odbiorcami byli uczniowie klasy III SP w Geniuszach, których odwiedzili reprezentanci grupy polskiej. Klaudia i Damian z przyjemnością tłumaczyli dzieciom zasady gry w poszczególne typy gier, opowiadali o zrealizowanym projekcie a także odpowiadali na licznie pojawiające się pytania. Na koniec skrupulatnie zanotowali wszelkie cenne uwagi i opinie pierwszych użytkowników. Zestawy gier powędrowały również do Sylwii Nowakowskiej z SOK, biblioteki dla dzieci w Sokółce, WTZ w Sokółce, Ewy Jatel, Franciszka Bogdana, Sylwestra Pakuły z ZSZ w Sokółce, Koła Regionalnego w SOSW w Sokółce. W najbliższym czasie wystawa zdjęć zostanie udostępniona do oglądania w Starostwie Powiatowym w Sokółce.
„Dzięki wsparciu i pomocy wielu zaangażowanych osób udało się zorganizować niezapomnianą przygodę dla Klaudii, Gabrieli, Damiana, Artura, Mateusza, Patrycji i Sylwii z SOSW w Sokółce oraz Jarosława, Mirosława, Gabiji, Diany, Jakuba, Gabrieli oraz Stanisława z Verkiu mokykla – daugiafunkcis centras w Wilnie. Celem głównym projektu było poszukiwanie wspólnego dziedzictwa kulturowego placówek partnerskich, propagowanie dialogu na rzecz współpracy, integracji i tolerancji. Poprzez pracę nad problemem i dążenie do znalezienia jego rozwiązania grupy uczestników otworzyły się na siebie, poznały lepiej kulturę partnera. Cel ten był możliwy do osiągnięcia poprzez poznanie świątyń, symboli, obrzędów judaizmu, katolicyzmu, prawosławia i islamu, zwyczajami polskiej wsi a także zapoznanie z tradycjami kulinarnymi obu krajów. Praca w mieszanych narodowościowo grupach nad wytworzeniem produktu projektowego tj zestawu gier, pozwoliła na doskonalenie umiejętności interpersonalnych, rozwijanie sprawności wykorzystywania TiK, doskonalenie zdolności manualnych podczas rysunku długopisem 3D. Samodzielnie zamawiane posiłki posłużyły kształtowaniu umiejętności podejmowania decyzji, argumentowania a także były okazją do nauki prawidłowych zachowań w sytuacjach społecznych. Popularyzacja form współzawodnictwa sportowego oraz praca metodą pedagogiki cyrku pozwoliły na wypracowanie u uczestników świadomości pożyteczności i atrakcyjności aktywnego spędzania czasu wolnego. Upowszechnienie zestawu gier przyczyniło się do rozwinięcia poczucia dumy i sprawstwa każdego z uczestników. Wymiana młodzieżowa dała możliwość zdobycia niezwykłego doświadczenia i osiągnięcie sukcesu mimo swoich ograniczeń w codziennym życiu. Wszelkich działań dopilnowały, zgrały ze sobą oraz przeprowadziły projekt od początku do końca koordynatorzy ze strony SOSW w Sokółce Urszula Drewniak i Zuzanna Szarkowska-Czeczko” – relacjonują organizatorzy.
opr. (or)
Zdjęcia - SOSW: