Muzeum Ziemi Sokólskiej Sokólskiego Ośrodka Kultury zaprasza na wernisaż wystawy „Józef Marcinkiewicz. Genialny matematyk patriota”. Początek spotkania zaplanowano na środę (16 września) na godzinę 11.00, w sali wystaw czasowych.

Prelekcję otwierającą wystawę wygłosi dr Paweł Niziołek autor książki „Płacąc za wolność. Wojenne losy rodziny Marcinkiewiczów”. Dorobek naukowy Marcinkiewicza, a zwłaszcza metodę interpolacji, omówi inżynier Michał Żmudziński.

Kolejnym elementem projektu „Geniusz z Cimoszki – Józef Marcinkiewicz – najwybitniejszy polski matematyk XX wieku” będą warsztaty graficzne skierowane do młodzieży szkolnej. Korzystając z komputerów i pracując w programach graficznych uczniowie będą mogli przekonać się, jak jedna z teorii matematycznych prof. Marcinkiewicza wykorzystywana jest w najnowszej technologii. Punktem kulminacyjnym zajęć będzie wykorzystanie drukarek 3D.

Józef Marcinkiewicz urodził się 10 marca 1910 roku w Cimoszce koło Janowa w niezamożnej rodzinie chłopskiej Klemensa Marcinkiewicza i Aleksandry z Chodakiewiczów. Miał czworo rodzeństwa: siostrę i trzech braci. Uczył się w Janowie, a następnie w Gimnazjum w Sokółce. Kontynuował edukację we Państwowym Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta w Białymstoku, gdzie w 1930 roku zdał egzamin dojrzałości.

Mając 20 lat rozpoczął naukę na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie.

Po zakończeniu nauki odbył służbę wojskową w 5. Pułku Piechoty Legionów w Wilnie. Został oficerem rezerwy.

Działalność naukowa Józefa Marcinkiewicza trwała zaledwie sześć lat – od 1933 do 1939 roku. Szybko stał się matematyczną znakomitością. W 1937 roku obronił pracę habilitacyjną i otrzymał nominację na docenta. Otrzymał stypendium z Funduszu Kultury Narodowej na odbycie stażu naukowego w Paryżu i Londynie. W 1939 roku Marcinkiewicz wprowadził do matematyki nowy typ przestrzeni, nazywanej obecnie „przestrzenią Marcinkiewicza” oraz „całkę Marcinkiewicza”.

Mając 29 lat otrzymał propozycję objęcia katedry matematyki na Uniwersytecie Poznańskim. miał rozpocząć pracę w nowym roku akademickim 1939/1940. Plany pokrzyżowała wojna. Pod wpływem zaostrzającej się sytuacji politycznej, przerwał londyński staż i wrócił do Polski. Został zmobilizowany. Wziął udział w obronie Lwowa. Po kapitulacji miasta 22 września 1939 roku dostał się do niewoli sowieckiej. Jego nazwisko widnieje na rosyjskiej „Liście Starobielskiej” pod nr 2160.

Józef Marcinkiewicz został zamordowany wiosną 1940 roku w Charkowie.

opr. (pb)