Drobnoustroje grzybicze najlepiej rozwijają się w ciepłym i wilgotnym mikroklimacie, dlatego grzybicze zapalenie ucha to stosunkowo częste schorzenie. W odpowiedzi na patogen grzybiczy, który przedostał się do tkanek i namnożył, zostaje uruchomiona reakcja zapalna. Objawy grzybicy bywają bardzo uporczywe, a leczenie może trwać nawet kilka miesięcy. Dowiedz się więcej o grzybiczym zapaleniu ucha!

Czym jest grzybicze zapalenie ucha?

Grzybicze zapalenie ucha to nic innego, jak infekcja zapalna wywołana przez drobnoustroje grzybicze. Schorzenie najczęściej dotyczy skóry małżowiny usznej i przewodu słuchowego. Zapalenie ucha zewnętrznego potocznie określa się jako ucho pływaka.

W większości przypadków za grzybicze zapalenie ucha odpowiadają grzyby z rodzaju Candida (albicans, parapsilosis, glabrata, tropicalis). Gdy wnikają one do tkanek i zaczynają je kolonizować, układ odpornościowy uruchamia procesy zapalne, których celem jest usunięcie z ucha zagrożenia.

Co zwiększa ryzyko grzybiczego zapalenia ucha?

Drobnoustroje grzybicze stosunkowo często mają kontakt ze skórą, a część z nich niekiedy na niej bytuje, nie stanowiąc przy tym zagrożenia. Przed nadmiernym namnażaniem niekorzystnych patogenów chroni układ odpornościowy, w tym mikrobiom skóry. Składa się on głównie z bakterii, które odpowiadają za utrzymanie odpowiedniego pH i neutralizację obcych cząsteczek.

Jeśli jednak dojdzie do spadku odporności lub zaburzenia mikrobiomu, grzyby mogą wniknąć do tkanek. Z tego powodu na grzybicze zapalenie ucha najczęściej chorują osoby z niską odpornością, np. dzieci, seniorzy czy osoby przyjmujące niektóre leki, w tym antybiotyki. Do spadku odporności dochodzi także przy niedoborach żywieniowych lub odwodnieniu organizmu. Skłonność do nawracającej grzybicy ucha mają m.in. osoby z niedoborem witamin z grupy B i żelaza.

Wnikaniu grzybów do skóry ucha sprzyjają także wszelkie podrażnienia, otarcia czy zaburzenia funkcji skóry, dlatego jako czynniki zwiększające ryzyko grzybiczego zapalenia ucha wymienia się m.in.:

• częste korzystanie z basenów i sauny, przez co w uchu długotrwale utrzymuje się wilgoć i ciepło sprzyjające rozwojowi grzybów;
• niewłaściwa higiena ucha, np. podrażnienia przez zbyt intensywne usuwanie woskowiny;
• urazy mechaniczne, skaleczenia, rany;
• choroby skóry, np. łuszczyca, łojotokowe zapalenie skóry;
• choroby ogólnoustrojowe, np. cukrzyca, niewydolność nadnerczy, zaburzenia tarczycy.

Jakie objawy wywołuje grzybicze zapalenie ucha?

Początkowo najczęściej grzybicze zapalenie ucha wywołuje łagodne objawy, takie jak swędzenie i zaczerwienienie skóry. Schorzenie może obejmować małżowinę uszną, jak i przewód słuchowy, dlatego swędzenie może być odczuwane także w środku ucha. W miarę rozwoju stanu zapalnego świąd staje się bardzo uporczywy. Dodatkowo mogą występować objawy, takie jak:

• uczucie ciepła i pieczenia w uchu;
• wysuszenie skóry, łuszczenie naskórka;
• wysypka, czasem owrzodzenia;
• wilgoć w uchu;
• uczucie pełności, zatkania ucha;
• obrzęk tkanek małżowiny i kanału słuchowego;
• zaburzenia słuchu;
• szumy uszne;
• wysięk z ucha, niekiedy ciemny, o nieprzyjemnym zapachu.

Grzybicze zapalenie ucha – leczenie farmakologiczne

Za grzybicze zapalenie ucha odpowiadają drobnoustroje grzybicze, dlatego leczenie polega na stosowaniu preparatów o właściwościach przeciwgrzybiczych. Takie środki są wydawane na receptę, dlatego, podejrzewając grzybicę, należy udać się do lekarza.

Jeśli stosowanie miejscowo działających preparatów do aplikacji do uszu lub smarowania skóry nie przynosi rezultatów, zaleca się także przyjmowanie leków doustnych. Niekiedy leczenie grzybiczego zapalenia ucha trwa bardzo długo, od kilku tygodniu do nawet wielu miesięcy. Leki zwykle przyjmuje się przez okres ok. 14 dni po ustąpieniu objawów.

Jak dbać o ucho w tracie grzybiczego zapalenia?

W trakcie leczenia przyjmowanie środków wskazanych przez lekarza to nie wszystko. Bardzo ważna przy grzybiczym zapaleniu ucha jest właściwa higiena. Ucho powinno być utrzymane w czystości, ale nie należy wkładać do przewodu słuchowego żadnych przedmiotów. Wydzielina powinna samoistnie wypływać, a jej usuwanie ogranicza się do delikatnego przecierania małżowiny i widocznej części przewodu słuchowego.

Ważne jest również, aby chronić ucho przed wilgocią, ale też zapewnić tkankom przewiew. Nie wolno więc zatykać ucha żadnymi wacikami czy watą, ponieważ to zwiększyłoby ryzyko nadkażenia bakteryjnego. Z zatyczek dousznych można korzystać tylko w trakcie kąpieli.

Pomocne przy zapaleniu ucha zewnętrznego są także krople do uszu LIX. To wyrób medyczny, który zawiera glicerol o właściwościach osmotycznych, dzięki którym wspomaga osuszanie tkanek. Preparat ma również lidokainę o działaniu miejscowo znieczulającym, dlatego łagodzi ból towarzyszący podrażnieniu tkanek.

LIX/10217/02/22