W lipcu CBOS zbadał, jak Polacy definiują bogactwo i co sądzą o ludziach uznawanych za zamożnych. Chociaż znacząca część respondentów ocenia, że bogactwo jest w naszym kraju stosunkowo częste, nie oznacza to, że jest ono osiągalne przez każdego.
Z badań CBOS wynika, że mniej więcej jedna trzecia badanych (34 proc.) sądzi, że bogaci stanowią w Polsce nie więcej niż 5 proc. mieszkańców, a kolejne 16 proc. uważa, że jest ich od 6 proc. do 10 proc. Jednak na wartość średnią niewspółmierny wpływ ma 6 proc. respondentów twierdzących, że ponad połowa Polaków jest bogata. Trzeba też zauważyć, że znacząca część badanych (27 proc.) nie potrafi oszacować odsetka bogatych w społeczeństwie.
W badaniu „Aktualne problemy i wydarzenia" CBOS sprawdził, co Polacy sądzą o nierównościach społecznych i jak widzą swoje miejsce w społeczeństwie. Chociaż odsetek bogatych w naszym kraju szacowany jest dość wysoko, właściwie nikt z badanych nie uważa się za osobę naprawdę bogatą. Jednak połowa respondentów twierdzi, że zna osobiście co najmniej jedną naprawdę bogatą osobę lub rodzinę. Do znajomości z osobami bogatymi częściej niż inni przyznają się młodsi respondenci, badani o wyższym poziomie wykształcenia i uzyskujący wyższe dochody per capita.
CBOS zbadał również granicę bogactwa. Jako dochód, który uprawnia do nazwania się osobą naprawdę bogatą, najczęściej wskazywano próg 10 tys. zł miesięcznie netto w przeliczeniu na osobę w rodzinie. Identyczną wartość osiąga także mediana odpowiedzi.
Chociaż znacząca część badanych ocenia, że bogactwo jest w Polsce stosunkowo częste, nie oznacza to, że jest ono dostępne dla każdego. Ponad trzy czwarte (77 proc.) respondentów jest zdania, że w Polsce ludzie nie mają równych szans. Przeciwnego zdania jest 18 proc. ankietowanych. Opinię, że każdy ma równe szanse wzbogacenia się częściej wyrażają młodsi respondenci, mieszkańcy największych miejscowości, badani z wyższym wykształceniem, mający lepszą sytuacją materialną. Wpływa na to też ocena własnych perspektyw zamożności.
CBOS zbadał także postrzeganie osób bogatych. W kwestii tego, czy ludzie zamożni cieszą się poważaniem i szacunkiem, zdania są podzielone: 47 proc. respondentów odpowiada negatywnie, a 39 proc. – pozytywnie.
Badanych spytano także o to, co decyduje o tym, że ludzie stosunkowo szybko gromadzą majątek. Respondenci najczęściej twierdzą, że o możliwości dojścia do wielkich pieniędzy decyduje przede wszystkim pracowitość oraz odwaga i gotowość do ryzyka (po 43 proc. wskazań). Na kolejnym miejscu znalazły się talenty i zdolności (36 proc.). Dopiero w dalszej kolejności ankietowani wskazywali wykorzystywanie luk prawnych, omijanie prawa i bezwzględność w stosunku do innych ludzi (wszystkie – po około jednej czwartej wskazań). Jedynie nieco więcej niż co piąty badany (22 proc.) jest zdania, że jednym z głównych czynników dochodzenia do bogactwa jest szczęście, ślepy traf.
Badanie „Aktualne problemy i wydarzenia" przeprowadzono od 4 do 11 lipca 2019 r. metodą wywiadów bezpośrednich (face-to-face), wspomaganych komputerowo (CAPI), na liczącej 1077 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.
(PAP)
Autor: Nikola Budzińska