Bogdanow Aleksander 1873 - 1928
Wątpliwe, czy komuś z dzisiejszych mieszkańców Sokółki mówi coś nazwisko ich byłego ziomka Aleksandra Bogdanowa. Po pierwsze to nie jego prawdziwe nazwisko, a po drugie - swoją wielką sławę zyskał nie w Polsce lecz w Rosji. Zarówno jeszcze w tej carskiej, jak i w Bolszewickiej. Był ekonomistą, lekarzem, filozofem i politykiem. Najpierw współpracownikiem Lenina, a potem jego wrogiem. Zmarł jako ofiara przeprowadzonego na sobie eksperymentu medycznego. Aleksander Aleksandrowicz Bogdanow (prawdziwe nazwisko Malinowski) urodził się 10 sierpnia 1873 roku w Sokółce, w guberni grodzieńskiej, w rodzinie nauczyciela. Tak zdawkowo opisują jego pochodzenie rosyjskie encyklopedie. Wkrótce z Sokółki trafia aż do Tuły. Chociaż miejscowe gimnazjum klasyczne ukończył ze złotym medalem, to wspominał je potem tak: ,,Złośliwe i tępe kierownictwo nauczyło mnie bać się i ninawidzieć sprawujących władzę i odrzucać autorytety". Nic dziwnego więc, że chociaż w 1892 roku dostaje się na wydział nauk ścisłych Uniwersytetu Moskiewskiego, to już dwa lata później zostaje zeń skreślony. Oczywiście za uczestnictwo w nielegalnych organizacjach. Przy okazji zostaje aresztowany i zesłany ... znów do Tuły. Podczas zsyłki coraz bardziej angażuje się w ruch robotniczy. Prowadzi zajęcia i uczestniczy w robotniczych kółkach. Na podstawie tych doświadczeń, już jako student wydziału medycyny w Charkowie publikuje pracę ,,Krótki kurs nauki o ekonomii" (1897) - To znakomite zjawisko w naszej literaturze ekonomicznej - zrecenzował ją sam Lenin. W 1899 r. ukończył fakultet i napisał kolejną pracę ,,Podstawowe elementy poglądów historycznych na naturę". W tymże roku znów został aresztowany - już jako zadeklarowany socjaldemokrata - i ponownie zesłany. Tym razem do Wołogdy. W 1903 r. zadeklarował się jako bolszewik, wkrótce trafił nawet do Komitetu Centralnego partii Lenina. Jednak już cztery lata później wystąpił z niej w ogóle. Potem opuścił Rosję. Na emigracji napisał dwie swoje utopijne powieści: ,,Gwiazda Czerwona" i ,,Inżynier Menney". Do Rosji powrócił w najgorszym czasie - akurat w 1914 roku, gdy rozpętała się wojna światowa, która niebawem miała zmienić oblicze nie tylko Rosji lecz całej Europy. Po ostatecznym triumfie partii Lenina Bogdanow oficjalnie nie poparł nowej władzy, jednak również jej nie potępił. Ostatecznie skończył z polityką, zajął się filozofią, literaturą i medycyną. Nowe władze okazały mu szacunek. Pozwoliły mu publikować i pracować w piśmie ,,Kultura Proletariacka" i wykładać w Akademii Komunistycznej. Największą sławę pozostawił po sobie jednak jako uczony -medyk. W 1926 roku stworzył pierwszy na świecie Państwowy Instytut Naukowy Przetaczania Krwi. Będąc jego szefem przeprowadził na sobie ryzykowny eksperyment. Niestety nieudany. Aleksander Bogdanow zmarł 7 kwietnia 1928 r. w Moskwie. Tam został też pochowany.